Những ngày qua, người dân thôn Hòa Mỹ, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam ký đơn gửi đi nhiều nơi kêu cứu về tình trạng 3 nhà máy gây ô nhiễm môi trường. Đó là Nhà máy gạch Tuynel Chu Lai, Trạm bê tông Chu Lai và Trạm than Chu Lai, thuộc Công ty than miền Trung.

Các nhà máy này nằm liền kề trong khu dân cư, gây ô nhiễm đến mức bà con nghẹt thở nhưng sau khi quan trắc môi trường lúc nào cũng đưa ra kết quả không vượt ngưỡng cho phép, khiến người dân nơi đây không còn tin vào ngành chức năng.

 

Con đường làng nhuộm màu đen của than.

Nhà bà Nguyễn Thị Thu Huyền, Tổ trưởng Tổ dân cư số 1, thôn Hòa Mỹ, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam nằm ngay trước cổng Trạm than Chu Lai nên hứng chịu mức ô nhiễm nặng nề. Bà Huyền cho biết, thời gian gần đây, nhà máy nâng công suất hoạt động, bụi than bay khắp nơi, bám vào thức ăn, nước uống làm cho nhiều người bị viêm da, viêm mũi. Nước thải từ Trạm than chảy ra môi trường trâu bò uống vào chết lăn quay. Các loại xe tải trọng lớn vào ra Trạm cả ngày lẫn đêm, đường sá hư hỏng, bụi bay mù mịt.

Bà Huyền than thở: "Than bụi bay dính trên chén, đĩa, xoong nồi. Áo quần phơi ở ngoài đem vô phải giũ mới mặc được. Cháu tôi bị viêm da, mấy đứa hàng xóm thì tránh xa khu vực này. Còn viêm họng, viêm mũi dị ứng thì ở đây đa số. Nước thải của Trạm thải ra cũng khủng khiếp, đen cả 1 vùng, chảy xuống đến xóm dưới, đào đất xuống mấy tấc cũng còn đen".

 

Than chất đống bên trong nhà máy.

Trong khi đó, các nhà máy gạch Tuynel Chu Lai, Trạm Bê tông Chu Lai cũng gây ô nhiễm không kém. Xe chở đất vào nhà máy rơi vãi xuống đường, bụi bay kín nhà. Bà Châu Thị Xê đã ngoài 80 tuổi mà hằng ngày phải 4 lần kéo nước ra tưới đường cho đỡ bụi. Trong đơn kiến nghị của người dân cho biết, Nhà máy gạch Tuynel Chu Lai sau khi được doanh nghiệp Tâm Thu tiếp quản đã nâng công suất lên gấp nhiều lần. Theo đó, “núi đất” mà doanh nghiệp này dự trữ để sản xuất gạch cũng cao dần. 

Bà Châu Thị Xê lo lắng: "Xung quanh nhà máy gạch rất nhiều nhà dân, bụi bặm bay vô nhà họ đày kín. Làm sao phải giải tỏa 2 cái nhà máy than và gạch đi nơi khác để cho người dân sống".

Lãnh đạo xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam cho biết, vị trí 3 nhà máy hoạt động hiện nay là của các doanh nghiệp khác ngưng hoạt động, chuyển nhượng lại mặt bằng lại. Cả 3 nhà máy nằm giữa lòng khu dân cư thôn Hòa Mỹ với hơn 100 hộ dân sinh sống. Các nhà máy nằm cách nhà dân chỉ 1 bức tường. 

 

Xe nối đuôi ra vào các nhà máy.

Trong các buổi đối thoại với người dân địa phương, đại diện lãnh đạo 3 nhà máy này đều hứa sẽ khắc phục, nhưng đến nay tình trạng ô nhiễm càng nghiêm trọng hơn. Vậy mà, trong khi đó, báo cáo của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Núi Thành về kiểm tra, giải quyết kiến nghị của nhân dân thôn Hòa Mỹ cũng chủ yếu là “nhắc nhở” qua loa, khiến người dân càng thêm bất bình. 

Ông Võ Văn Thạnh, Chủ tịch UBND xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam, đề nghị: "Hiện nay trên địa bàn thôn Hòa Mỹ có 3 doanh nghiệp đang sản xuất kinh doanh có ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân. Chủ yếu là do bụi phát tán ra môi trường. Việc thứ 2 là các doanh nghiệp này sử dụng xe vận chuyển nguyên vật liệu quá tải, ảnh hưởng đến giao thông. Quá trình vận chuyển không có đảm bảo giờ giấc, các lái xe thường hay chạy nhanh và kéo còi vào đúng giờ ngủ của nhân dân. Về lâu dài thì tôi đề nghị các cơ quan cấp trên nghiên cứu di dời các nhà máy này ra khỏi địa bàn khu dân cư".

 

Một con đường khác bị nhuộm đỏ màu gạch.

 

Ông Trương Văn Trung, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam cho biết, đây không phải là lần đầu tiên người dân thôn Hòa Mỹ, xã Tam Nghĩa gửi đơn kiến nghị lên các cấp chính quyền. Đã nhiều lần bà con chặn xe doanh nghiệp, đề nghị di dời cả 3 nhà máy ra khỏi khu dân cư. Thế nhưng “cái khó” của địa phương là đã mời gọi đầu tư, cho doanh nghiệp thuê đất đến 50 năm. Nếu di dời nhà máy thì phải bố trí đất phù hợp, hỗ trợ di dời, điều này vượt khả năng của huyện. Còn việc yêu cầu đóng cửa các nhà máy này cũng khó vì kết quả quan trắc môi trường đều chưa vượt ngưỡng. 

Ông Trung giải thích: "Khi mà quan trắc thì nó lại nằm trong phạm vi cho phép. Còn lúc không quan trắc thì lại là chuyện khác. Về giải pháp lâu dài thì một là dời dân, hai là dời nhà máy thôi, mà cái này là quá sức của huyện".

Tình trạng các nhà máy trong khu, cụm công nghiệp ở tỉnh Quảng Nam gây ô nhiễm môi trường kéo dài nhiều năm qua. Việc di dời cả 3 nhà máy ở thôn Hòa Mỹ, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành có lẽ còn quá xa vời./.