13 điều nhớ hoài về miền quê xứ Quảng ‘chưa mưa đã thấm’

1. Quê hương của mẹ Thứ anh hùng

 Những hình ảnh trong ngôi nhà mẹ Thứ ở Quảng Nam.

Mẹ Nguyễn Thị Thứ (1904 – 2010), mẹ có chồng, 9 người con trai, 1 con rể và 2 cháu ngoại là liệt sĩ, là người mẹ có nhiều con cháu hi sinh nhất trong cả hai cuộc chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ kéo dài gần 30 năm (từ năm 1948 đến ngày 30 tháng 4 năm 1975). Nhắc đến Quảng Nam, thật thiếu sót nếu như bỏ qua tên của bà mẹ Việt Nam Anh Hùng được người dân cả nước quý trọng này.

2. Giọng nói khó nghe nhưng chân chất, đặc trưng

 Giọng Quảng Nam nghe một lần chưa chắc đã hiểu, nhưng nghe nhiều lần lại thấy mê.

Mi đi đâu rứa mi - Mày đi đâu vậy, Cái chuyện nhỏ xí mà lừm thấy ghê - Chuyện nhỏ tí mà làm ầm ĩ quá. Mi ưng en cái chi ta mua - Mày thích ăn cái gì tao mua.

Những câu nói chỉ có người Quảng Nam  chính hiệu mới hiểu nhưng với người miền xa, nghe một lần lại thấy yêu yêu, dù hiểu chữ được chữ mất.

3. Bánh tráng – thịt heo

Không còn xa lạ gì nữa, bánh tráng – thịt heo chính là cái làm người ta nhớ đến ẩm thực “Quảng Nôm”. Bánh tráng nổi tiếng ở huyện Đại Lộc được làm từ bột gạo, dẻo, dai ăn kèm với thịt heo, rau sống, mắm cái vị đậm đà, ăn rồi lại muốn ăn nữa.

4. Bê thui Cầu Mống

Bê thui Cầu Mống nổi tiếng khắp nơi có xuất xứ ở huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Năm 2013, tại Festival Di sản Quảng Nam lần thứ 5, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã công nhận bê thui Cầu Mống thuộc top 50 món ăn đặc sản nối tiếng của Việt Nam.

Thịt bê thui Cầu Mống có da mỏng, mềm, thịt phải hồng hồng và còn vịt ngọt, dai. Mỗi đĩa bê thui ăn kèm với chanh, ớt, chuối chát, dưa leo, mắm chấm sẽ tạo ra hương vị rất đặc trưng. Nếu có dịp bạn nên đến đây và thưởng thức thử!

5. Mì Quảng

Một tô Mì Quảng chỉ 10-15k, có chỗ cao hơn 20-25k nhưng đầy ụ khiến bạn no căng cả dạ dày. Đến Quảng Nam là phải ăn mì Quảng. Ai là người con Quảng Nam, xa quê không nhớ mì Quảng mới lạ, mỗi lần gọi về nhà lại nghe tiếng mẹ rôm rả “Bữa ni nhà mình lồm mì gà en đó con - Bữa nay nhà mình nấu mì gà ăn đó con”. Đến xứ Quảng, ăn Mì Quảng nghe người dân quê kể chuyện xưa thì mê mệt thôi rồi.

6. Hai mùa mưa – nắng, những ngày lụt nước mấp mé trước sân nhà

Mùa lụt, trẻ con trong xóm lại kéo nhau đi nghịch nước, bẩn tí nhưng mà vui.

Quảng Nam hai mùa mưa nắng rất khác biệt. Mùa mưa dầm dề nước lụt dâng cao, có những hôm nước sông dâng bất ngờ, cả gia đình ba mẹ con cái lại tất tả khiêng đồ lên chỗ cao. Rồi hôm sau mẹ dậy sớm dọn bùn non khi nước rút. Mùa nắng là những hôm thả diều, theo đám bạn bắt ve sầu. Mùa mưa là kí ức, mùa nắng là tuổi thơ chắc hẳn đứa con nào của Quảng Nam cũng không thể quên được.

7. Hội An

Phố cổ bình yên với những người con xứ Quảng thân thiện, Hội An là điểm nhấn du lịch nổi bật của Quảng Nam. Du khách đi Hội An thường bảo nhau “Phố cổ nhỏ xíu, lần nào cũng đi loanh quanh vài vòng rồi hết nhưng lại ghiền, đi rồi lại ham đi nữa”. Ở Hội An không chỉ có những ngôi nhà xưa cũ mà còn là bãi biển Cửa Đại xanh mát với sóng vỗ dạt dào.

8. Những món ăn cay và bữa cơm không bao giờ thiếu ớt

Ăn món nào cay lại nhớ đến người Quảng, bữa cơm lúc nào cũng có một đĩa ớt.

Ẩm thực Quảng Nam trở nên đặc trưng nhờ vị cay thấu xương, ăn một lần “sợ tới già”. Bữa cơm của người Quảng không bao giờ thiếu ớt; mà không phải là ớt thường, phải là những trái ớt sim mới “đủ đô”. Người ta bảo, ngày xưa người Quảng hay đi rừng nên bị muỗi đốt, bị sốt rét nên phải ăn cay, riết rồi thành quen.

9. Tính tình thẳng thắn, nghĩ gì nói nấy

Ai có đứa bạn nào quê Quảng Nam ngoài giọng nói đặc sệt thì cứ nhìn vào mà xem kiểu gì tính tình cũng nóng nẩy, nghĩ gì nói nấy. Người Quảng Nam – Đà Nẵng vì vậy đi đâu cũng để lại “dấu ấn”, làm người ta phật lòng cũng nhiều nhưng được cái nhiệt tình nên bạn bè quý và thương!

10. Cù Lao Chàm – đảo ngọc giữa thiên đường

Là điểm nghỉ mát, tham quan, Cù Lao Chàm được mệnh danh “đảo ngọc” thời hiện đại. Ở đây, người dân hạn chế sử dụng bao nilon. Đến Cù Lao Chàm bạn sẽ một màu xanh tràn ngập với biển và núi sát vách cùng hệ sinh thái tự nhiên, nói chung là đẹp.

11. Những bài ca dao gắn liền với con người, địa danh xứ Quảng

“Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm. Rượu Hồng Đào chưa nhấm đã say...”; “Ngó lên Hòn Kẽm Đá Dừng. Thương cha nhớ mẹ quá chừng bậu ơi!”... hay những câu hát bài chòi quen tai là đặc sản tinh thần ở xứ Quảng.

12. Hiếu khách, đi đâu cũng phải có quà

Người Quảng hiếu khách lắm, khách đến nhà là rộn ràng gà vịt, không làm được món hoành tráng cũng gắn được dăm món “ngó cho được” rồi đi đâu cũng đặt nặng chuyện quà cáp vì “có chút quà mới coi được”. Người xứ Quảng nhiệt tình nhưng đôi khi nhiệt tình quá nên thành ra... nhiều chuyện.

13. Những người con tài năng, nổi tiếng

 Hoài Linh, Đàm Vĩnh Hưng là hai trong những nghệ sĩ tài năng quê Quảng Nam.

Quảng Nam là nơi sản sinh những người con tài năng, anh hùng: Phan Châu Trinh, Nguyễn Văn Trỗi, Trần Thị Lý, Trần Cao Vân... Thời hiện đại, những ngôi sao được hàng triệu bạn trẻ thần tượng cũng làm rạng danh đất Quảng: Danh hài Hoài Linh, Đàm Vĩnh Hưng, Dương Triệu Vũ, Trường Giang, nhạc sĩ Thuận Yến, cầu thủ Đông Triều, Phước Tứ...